Narodowy Kongres Nauki
19 i 20 września w Centrum Kongresowym ICE w Krakowie
spotka się prawie 3000 przedstawicieli środowiska akademickiego i zaproszonych gości
reprezentujących gospodarkę, samorządy, świat polityki, instytucje samorządowe. Skalę
zainteresowania Kongresem obrazuje fakt, że limit 2000 miejsc na 20 seminariów towarzyszących
sesjom i debatom plenarnym, poświęconych szczegółowym zagadnieniom związanym ze zmianami w świecie
nauki, wyczerpał się w dwa tygodnie.

Narodowy Kongres Nauki będzie stanowił podsumowanie debaty jaka toczyła się
podczas dziewięciu konferencji programowych NKN oraz innych spotkań i konsultacji, które trwały w
Polsce przez ostatni rok. Głównym punktem Kongresu będzie prezentacja założeń Ustawy 2.0, nowej
konstytucji dla nauki i szkolnictwa wyższego, która obejmie całość problematyki związanej z tą
dziedziną, dziś regulowaną przez cztery ustawy: Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawie o stopniach i
tytule naukowym, ustawie o zasadach finansowania nauki, oraz ustawie o kredytach i pożyczkach
studenckich. Poszczególnym obszarom regulowanym przez nową ustawę zostaną poświęcone panele i
seminaria.
Kongres podejmie kwestię
wyróżnienia potencjałów szczególnego rozwoju w polskiej nauce na podstawie przygotowanego na
zlecenie MNiSW studium. Kongres zajmie się także wykorzystaniem funduszy krajowych i unijnych,
służących rozwojowi badań naukowych, podstawowych i stosowanych, ich komercjalizacji, współpracy
nauki z gospodarką oraz rozwojowi edukacji na poziomie wyższym.
Na kongresie wystąpią także
laureaci konkursów dla młodych uczonych, doktorantów i studentów, dotyczących propozycji
projakościowych zmian w nauce i szkolnictwie wyższym. Sesjom kongresu będzie towarzyszyć prezentacja
wybitnych osiągnięć badawczych i wdrożeniowych ostatnich lat, najlepszych praktyk edukacyjnych,
przykładów z obszaru zarządzania uczelnią i jednostką badawczą oraz warsztaty transferu dobrych
praktyk z udziałem gości krajowych i zagranicznych. Szansę zaprezentowania uzyskają wyróżniające się
startupy akademickie i jednostki organizacyjne uczelni szczególnie intensywnie współpracujące na
zasadach komercyjnych z gospodarką lub administracją publiczną. Odbyć się ma również
„spotkanie na szczycie” luminarzy biznesu i nauki, które służyłoby „przełamywaniu lodów” i
inicjowaniu współpracy.
Idea Narodowego Kongresu Nauki
Pomysł kongresu zrodził
się z coraz powszechniejszego w środowisku akademickim przekonania, że, mimo wielu powodów do dumy,
ogólna sytuacja w polskiej nauce i szkolnictwie wyższym nie idzie w dobrym kierunku i wymaga
systemowych zmian. W ciągu ostatnich dwudziestu lat pod względem liczby osób z wyższym
wykształceniem Polsce udało się dogonić, a nawet przegonić wiele krajów Europy Zachodniej. Niestety
ten niewątpliwy sukces pociągnął za sobą spadek poziomu wyższego wykształcenia. Mimo iż powstaje
wiele wybitnych doktoratów, średni poziom doktoratu także się obniżył i to samo można powiedzieć o
habilitacji. Nauka w Polsce rozwija się wolniej niż w wielu innych krajach przez co polskie uczelnie
zajmują niższe lokaty w międzynarodowych rankingach. Powoduje to odpływ najzdolniejszej polskiej
młodzieży do zagranicznych uczelni o wyższej renomie, oraz brak zainteresowania zdolnych studentów i
doktorantów z zagranicy studiowaniem w Polsce. Powszechne stały się też liczne niepożądane zjawiska,
takie jak grzecznościowe recenzje, czy niewydolny system oceny punktowej naukowców, który stworzył
cały przemysł pozornych konferencji i publikacji służących jedynie zdobywaniu punktów, a nie
rozwijaniu nauki. Dochodzi do tego fakt, że nauka w Polsce jest mocno niedoinwestowana, pod
względem nakładów na badania nasz kraj jest na jednym z ostatnich miejsc wśród krajów OECD.
Z drugiej strony obecnie obowiązująca ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym z roku 2005 była
wielokrotnie nowelizowana i stała się nieprzejrzysta. Coraz więcej osób uważało, że systemowych
zmian nie da się wprowadzić w oparciu o nowelizacje starej ustawy. W tej sytuacji powstał pomysł
stworzenia zupełnie od podstaw nowego porządku prawnego w nauce i szkolnictwie wyższym w Polsce.
Żeby jednak mogła to być ustawa w oparciu o którą nasza nauka zacznie nadrabiać straty do czołowych
krajów Europy, a studenci będą się mogli w Polsce uczyć na uczelniach nie ustępujących
poziomem najlepszym uczelniom europejskim, która funkcjonować będzie co najmniej przez
kilkadziesiąt lat, zapadła decyzja, aby pisać tę ustawę w procesie jak najszerszych konsultacji ze
środowiskiem akademickim, analizując z uwagą rozwiązania przyjęte w innych krajach. To właśnie idea
Narodowego Kongresu Nauki. dodano: 2017-09-16 10:20:56
|